‘Tsja, wat is liefdevol opvoeden?’ vraagt dr. Elly Singer zich hardop af. Zij is medeauteur van het onlangs verschenen boek Speels, liefdevol en vakkundig en doet al meer dan veertig jaar onderzoek naar de opvoeding en ontwikkeling van jonge kinderen in een veranderende maatschappelijke context. ‘Liefdevol opvoeden, vind ik, is met ieder kind een band opbouwen, want elk kind wil zich gezien en bevestigd voelen. Tijd speelt daarin een grote rol. Neem alle tijd om een kind aan je te laten wennen, zodat het de stap durft te nemen om naar je toe te komen en contact te maken. Neem zelf ook de tijd om het kind te leren kennen: ieder kind is anders. Het voelt zich pas goed als het mag zijn wie het is.’

Zitten op de grond
Tijd is vooral belangrijk om een vertrouwensband op te bouwen tussen kinderen en begeleiders, geeft Singer aan. ‘Dat is niet altijd even makkelijk gezegd dan gedaan. De Nederlandse kinderopvang kampt met veel wisselingen. Groepen worden gesplitst, samengevoegd of verdwijnen, waardoor kinderen hun vaste vriendjes niet meer zien. Ook zijn er veel wisselingen onder het personeel, waardoor kinderen en collega’s de bekende gezichten moeten missen. Dat zorgt voor veel onrust bij kinderen waardoor ze zich niet snel en makkelijk vertrouwd voelen en zich binden. Ik begrijp dat begeleiders enorm hun best doen om ieder kind genoeg aandacht te geven, maar door de hoge werkdruk en alle bijkomende neventaken is dat best lastig.’ Zij stelt dat jonge kinderen vooral behoefte hebben aan fysieke nabijheid. ‘Kinderen voelen zich veilig als ze weten waar hun verzorger is. En misschien belangrijker nog: dat deze beschikbaar is. Of dat nu papa of mama is of een professional. Vaak lopen pedagogisch medewerkers rond om alles te overzien en op ieder kind te kunnen reageren. Kinderen moeten hierdoor steeds zoeken naar hun verzorger. Dat geeft ze een onrustig en onveilig gevoel. Je kunt meer rust creëren door een poos op een bepaalde plek op de grond te zitten. Het kind bepaalt dan de afstand. Het kan naar je toekomen als het nodig is.’ Ook voor de begeleider heeft het op de grond zitten voordelen, meent Singer. ‘Observeren van kinderen gaat een stuk beter als je de tijd neemt om naar de kinderen te kijken. Wat ze doen, waarmee ze spelen. Je ziet wat ze nodig hebben en kunt af en toe het spel verrijken. Je bent veel meer betrokken bij de kinderen. Dat is natuurlijk enorm genieten!’ 

Lees verder in KIDDO 8 2013 vanaf pagina 10.

Neem een abonnement.